Według najnowszych badań zaledwie co czwarty sprzedawca w Polsce odmawia sprzedaży wyrobów tytoniowych nieletnim. Handlarze często nie wywiązują się z obowiązku sprawdzania dokumentu, który potwierdziłby, czy klient jest pełnoletni. W Olsztynie w 55 punktach sprzedaży przeprowadzono akcję "Tajemniczy klient". Podstawione przez jej organizatorów młode osoby próbowały kupić papierosy. Okazało się, że aż w 43 ze sprawdzanych sklepów ekspedienci bez problemu chcieli sprzedać papierosy ankieterom. Tylko 24 proc. sprzedawców zapytało kupujących o wiek, a 23 proc. poprosiło o okazanie dowodu osobistego. Każdy punkt został sprawdzony dwukrotnie, aby upewnić się, czy nielegalne praktyki są tam regułą, czy jedynie jednorazową wpadką. Teraz organizatorzy programu przekazali straży miejskiej "czarną listę" punktów sprzedaży, w których może dochodzić do łamania prawa. Handlowcy z wymienionych sklepów mogą spodziewać się w najbliższym czasie wzmożonej kontroli. Przedstawiciele policji, straży miejskiej, organizacji rządowych i społecznych zastanowią się, co zrobić, aby zwiększyć skuteczność nadzoru nad sprzedażą wyrobów tytoniowych. Będą dyskutować nad zwiększeniem kar dla niesolidnych handlarzy, wprowadzeniem licencji na sprzedaż papierosów i rozszerzeniem uprawnień kontrolerów. Zgodnie z obowiązującym prawem nieodpowiedzialny sklepikarz może zostać ukarany mandatem w wysokości 500 zł. Rodzice, których nieletnia pociecha nabędzie papierosy, mogą wystąpić przeciw sprzedawcy do sądu z powództwem cywilnym o zadośćuczynienie finansowe. W praktyce jednak bardzo trudno jest udowodnić, że sprzedawca złamał prawo. Straż miejska musi złapać go na gorącym uczynku, co jest prawie niewykonalne. - Zgodnie z obowiązującą ustawą strażnicy miejscy muszą wykonywać wszelkie czynności służbowe w pełnym umundurowaniu. W związku z tym są widoczni z dużej odległości, a przecież żaden sprzedawca nie będzie łamał przepisów na oczach stróża prawa. Na szczęście w Olsztynie coraz więcej sprzedawców upewnia się, czy klienci są pełnoletni. Koordynatorzy programu postanowili edukować nie tylko młodzież i jej rodziców, ale także sprzedawców. Strażnicy miejscy poprowadzą szkolenia z zasad handlu wyrobami tytoniowymi oraz z technik uprzejmej, ale zdecydowanej odmowy sprzedaży papierosów nieletnim. W zeszłym roku w szkoleniach udział wzięło 2700 sprzedawców z całego kraju. Egzamin sprawdzający zdobytą wiedzę zdało 2500 kursantów. Kulminacją tegorocznej akcji będzie Dzień Odpowiedzialnej Sprzedaży, jednodniowa akcja edukacyjno-kontrolna, która została zaplanowana na 11 września.