Książek o historii Olsztyna oraz przybliżających dzieje Warmii i Mazur jest sporo. Pisali je najbardziej znani olsztyńscy historycy i autorzy: od Janusza Jasińskiego, Stanisława Achremczyka, przez ks. Alojzego Szorca i Jerzego Sikorskiego, po popularne publikacje Stanisława Piechockiego i innych. Ale szkolnego podręcznika do nauki historii Warmii i Mazur nie było. Młodzież nie zna historii Na pomysł, by go przygotować wpadła Izabela Lewandowska z Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych olsztyńskiego uniwersytetu. Kilka lat temu, w swojej pracy doktorskiej przedstawiła wyniki badań, co o historii regionu wie młodzież licealna z Warmii i Mazur. - Okazało się, że ich wiedza na temat regionu, w którym żyją jest niewielka - opowiada. - A dzieje się tak, bo nie mają się z czego uczyć. O wydaniu podręcznika o dziejach Warmii i Mazur zaczęłam myśleć już kilkanaście lat temu. W 2002 roku zebrałam autorów, którzy zaczęli przygotowywać teksty do tej publikacji. Książka po latach starań ukaże się na początku czerwca. Rozdziały podręcznika napisali wykładowcy z instytutu historii oraz nauczycielki historii z gimnazjów i liceów. Jak twierdzą wydawcy, to pierwszy podręcznik do historii regionalnej w powojennej Polsce. Jest skierowany do uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych. Od prehistorii po Solidarność Historycy opisali w podręczniku dzieje regionu i Olsztyna od epoki kamienia. Wyjaśnią ** skąd na warmińską ziemię przybyli pierwsi osadnicy, ** pod czyim wpływem poganie zaczęli wyznawać chrześcijaństwo, jak na tych ziemiach wyglądała reformacja w Kościele, ** jakie zwyczaje wprowadzili Krzyżacy i Niemcy, ** jak mieszkańcy tych terenów przeżywali odzyskanie niepodległości przez Polskę w 1918 roku, ** jak europejskie prądy filozoficzne wpłynęły na naszą kulturę, ** jak zmieniały się obyczaje i kultura ludowa Warmiaków i Mazurów. Są też dzieje najnowsze. Autorzy przedstawili ** sytuację w regionie w czasach reżimu komunistycznego, ** reakcje na wydarzenia w 1956 roku, ** powstanie Solidarności w Olsztynie. Pomysłodawcy pierwszego podręcznika historii regionalnej mają nadzieję, że nauczyciele będą chcieli z niego korzystać i to nie tylko na lekcjach historii, ale też języka polskiego, kultury, sztuki oraz edukacji regionalnej. Mimo że takiego podręcznika dotychczas nie było, niewiele brakowało a książka nie powstałaby w ogóle. Trudne początki podręcznika Najpierw nie było chętnych, by ją wydać. Lewandowska wielokrotnie prosiła instytucje związane z edukacją i władze miasta o dofinansowanie projektu. Bezskutecznie. - W końcu dołączyłam do Towarzystwa Pruthenia [stowarzyszenia miłośników historii i kultury Prusów - red.], żeby razem z nimi starać się o granty dla organizacji pozarządowych. Ale i tym razem się nie udało - opowiada. Aneta Szpaderska, rzecznik prasowy Urzędu Miasta: - Oferty o przyznanie dotacji oceniała komisja, która przedstawiła prezydentowi miasta swoją opinię. W 2006 roku komisja wskazała 33 zadania i na ich realizacje przyznała pieniądze. Nie było wśród nich podręcznika. Urząd marszałkowski oferował kwoty rzędu trzy, cztery tysiące złotych, podczas gdy wydanie podręcznika kosztuje kilkadziesiąt tysięcy. Wtedy materiały do książki zobaczyła Elżbieta Skóra z Pracowni Wydawniczej "ElSet". Starała się zdobyć dotacje na wydanie podręcznika i zainteresować nim władze. Gdy i jej się to nie udało, wydawnictwo samo postanowiło pokryć wszystkie koszty. - Nasza praca zawsze była związana z historią Warmii i Mazur, dlatego postanowiliśmy sfinansować ten projekt - tłumaczy Skóra. Podręcznik oczekiwany - Prace nad podręcznikiem wywołały zainteresowanie wśród naukowców z innych miast - dodaje. - Zwrócił się do nas także prof. Andrzej Piskozub z Uniwersytetu Gdańskiego, historyk, geograf cywilizacji i zadeklarował pomoc w pracy nad książką. W lutym wydawcy i autorzy nowego podręcznika zorganizowali warsztaty dla nauczycieli, na których opowiedzieli o książce. Pedagodzy byli zachwyceni. Marta Sarnowska, nauczycielka języka polskiego w Gimnazjum Niepublicznym w Dobrym Mieście: - To trafiony pomysł, bo uczniowie nadal więcej wiedzą o dziejach Polski niż o własnym mieście czy regionie. Podręcznik pomógłby mi bardzo w pracy pedagogicznej. To czego z niego się dowiedzą ułatwi zrozumienie tekstów literackich dotyczących Warmii i Mazur. - Nauczyciele nalegali, żebyśmy stworzyli również multimedialną wersję podręcznika. Mam nadzieję, że to nam się uda - dodaje Skóra. Wtedy sprawą zainteresował się urząd marszałkowski, a władze regionu zapowiedziały, że znajdą pieniądze, by dofinansować.