Czym są koszty uzyskania przychodu i jak je wyliczyć?

1. Koszty uzyskania przychodu ze stosunku pracy - ile wynoszą?

2. Podwyższone koszty uzyskania przychodu

3. Jak przedstawiają się koszty uzyskania przychodu w przypadku umów o dzieło i zleceń?

Czym właściwie są koszty uzyskania przychodu? Najprościej mówiąc, są to wydatki poniesione przez podatnika w celu osiągnięcia przychodów, czyli na przykład wydatki na opłacenie dojazdu do pracy, w przypadku których pracodawca nie dokonał zwrotu. Z tego względu ich wysokość jest uzależniona od miejsca zamieszkania pracownika oraz liczby podpisanych przez niego umów.

Koszty uzyskania przychodu ze stosunku pracy - ile wynoszą?

Zryczałtowane koszty uzyskania przychód za rok 2021 wynoszą maksymalnie:

• 3 000 zł (250 zł miesięcznie) - w sytuacji, gdy podatnik uzyskuje przychód z jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy lub pracy nakładczej,
• 4 500 zł - w sytuacji, gdy podatnik uzyskiwał przychody z więcej niż jednego źródła.

W sytuacji, gdy miejscem zamieszkania podatnika jest inna miejscowość niż ta, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę lub zwrotu kosztów dojazdu, wyżej wspomniany koszt uzyskania przychodu jest wyższy i wynosi odpowiednio: 3 600 zł (300 zł miesięcznie) i 5 400 zł.

Wiele osób ma wątpliwości, w jaki sposób uwzględnić kwoty będące kosztami uzyskania przychodów w momencie, gdy uzyskują dochody z więcej niż jednej umowy o pracę. Ministerstwo Finansów radzi, by w takiej sytuacji dokonać zsumowania kosztów uzyskania przychodów uwzględnionych w PIT-11. Uważaj jednak, by łączna kwota nie przekroczyła wspomnianych wyżej 4 500 zł lub 5 400 zł.

Podwyższone koszty uzyskania przychodu

Wspomniane wyżej wyższe kwoty odliczeń to tak zwane podwyższone koszty uzyskania przychodów. Dotyczą osób, które oświadczyły, że mieszkają - na stałe lub tymczasowo - poza miejscowością, w której wykonują pracę zarobkową. Co ważne, kluczowe jest w tym przypadku miejsce zamieszkania, a nie zameldowania. Nie mogą także otrzymywać dodatku za rozłąkę, a pracodawca nie może rekompensować im kosztów dojazdu w inny sposób. Aby skorzystać z opcji podwyższenia kosztów uzyskania przychodu, wcześniej należy złożyć formalne oświadczenie. Powinna znaleźć się w nim informacja na temat miejsca zamieszkania.

Prawo przewiduje również możliwość rozliczenia się z realnych - faktycznie ponoszonych kosztów, jednak wówczas trzeba je udokumentować. Takie potwierdzenie stanowi na przykład imienny bilet okresowy.

Jak przedstawiają się koszty uzyskania przychodu w przypadku umów o dzieło i zleceń?

Wyższe koszty uzyskania przychodów dotyczą także osób wykonujących obowiązki w ramach umów cywilnoprawnych. Wynoszą one 20% przychodów pomniejszonych o opłacone w danym miesiącu składki na ubezpieczenia społeczne. Taka suma uwzględniona jest w PIT-11. Na dodatkowe udogodnienia mogą liczyć twórcy i artyści: w przypadku umów obejmujących przeniesienie praw autorskich, umów obejmujących przeniesienie prawa własności wynalazku lub przychodów z tytuły opłaty licencyjnej odliczyć można 50% z przychodów.

Oczywiście, w obu przypadkach można odliczyć faktycznie poniesione koszty, jednak także i teraz wymagane jest ich udokumentowanie.