Dziś jest: 24.11.2024
Imieniny: Chryzogona, Emmy, Flory
Data dodania: 2021-09-19 18:52

mslaski1978

Ten artykuł został utworzony dzięki waszemu zgłoszeniu!Historia. Jak przedstawiciele resortów siłowych w Bartoszycach ''demoralizowali się'' w grudniu 1953 r. - czyli tzw. afera bartoszycka

Historia. Jak przedstawiciele resortów siłowych w Bartoszycach ''demoralizowali się'' w grudniu 1953 r.  - czyli tzw. afera bartoszycka
Zdjęcie ilustracyjne
Fot. Wikimedia Commons

23 kwietnia 1954 r. podczas posiedzenia Egzekutywy KW PZPR w Olsztynie tow. G.(1) – Wiceprzewodniczący Wojewódzkiej Komisji Kontroli Partii przedstawił „towarzyszom z Olsztyna” Informację o zaistniałych wypadkach demoralizacji w powiecie Bartoszyce(2). Na „cenzurowanym” znalazł się m. in. komendant powiatowy MO, jego zastępca, szef Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, naczelnik miejscowego więzienia oraz inne „tuzy” miejscowej śmietanki towarzyskiej. Co było powodem „podpadnięcia” owych Panów wojewódzkiej instancji partyjnej?

reklama
Ten artykuł został utworzony dzięki waszemu zgłoszeniu!

Nie czekali na zakończenie konferencji...

Podczas Konferencji Powiatowej [PZPR] w Bartoszycach w dniu 15 grudnia 1953 r., nie czekając na jej zakończenie Komendant Powiatowy MO (M.(3)), Naczelnik Więzienia W.(4) i 2 oficerów z WOP [Wojsk Ochrony Pogranicza] i Informacji udali się do gospody, gdzie po wypiciu 1½ litra wódki, oraz dodatkowo ½ litra postawionej przez b. personalnego z PBS – B.(5), bawiąc do późnej nocy – po spożyciu tej wódki odwiedzali prywatne mieszkania w godz. od 24-ej do 2-ej w nocy, jak się wyrazili „na baby” naruszając w trzech wypadkach praworządność ludową(6).

Odkrywali pierzyny próbując dostać się do łóżka...

KP [Komitet Powiatowy PZPR – przyp. aut.] w Bartoszycach mimo że wiedział o tym, nie wyciągał z tego żadnych wniosków oraz nie meldował o tym w KW. Pierwszy sygnał otrzymała WKKP [Wojewódzka Komisja Kontroli Partyjnej – przyp. aut.] z KW MO i po przeprowadzeniu dochodzenia okazało się, że wymienieni po spożyciu nadmiernej ilości alkoholu – chodzili w godzinach nocnych po mieszkaniach prywatnych i pod pretekstem oglądania dowodów osobistych w mieszkaniach, gdzie były młode kobiety, odkrywali pierzyny próbując dostać się do łóżka – naruszyli spokój publiczny w trzech wypadkach(7).

Upomnienie, nagana z ostrzeżeniem i wykluczenie...

Po przeprowadzeniu dochodzenia przez WKKP sprawę tę postawiono na Egzekutywie KP w Bartoszycach w dniu 28 stycznia 1954 r., w wyniku czego M. został wyprowadzony ze składu Plenum KP, zdjęty ze stanowiska komendanta powiatowego i udzielono mu nagany z ostrzeżeniem. Woronieckiemu udzielono upomnienie, a personalnego Bartosiaka wykluczono z partii, ponieważ za pijaństwo był już kilka razy karany partyjnie.

Zajęli bezkrytyczne stanowisko zamazując niektóre fakty...

Sprawę oficerów WKKP wraz z materiałami przesłała do odpowiednich jednostek wojskowych. Po egzekutywie KP, na której w/w zajęli jak się okazało bezkrytyczne stanowisko zamazując niektóre fakty – M. wysłał do WKKP pismo, w którym podał właściwe źródła zajścia, oraz całą historię pijaństwa i karciarstwa uprawianego przez niego, jego zastępcę W.(8), Szefa PUBP [Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego – przyp. aut.] K.(9) i W., schodzili się oni do swoich mieszkań, grając w karty na pieniądze oraz uprawiając pijaństwo.

W celu „zrobienia” klina...

Fakty te odbywały się przeciętnie dwa razy w tygodniu, nie ograniczając się pili także w godzinach pracy, jak się wyrazili w celu zrobienia „klina” oraz w czasie nadchodzących świąt, a więc w czasie kiedy zalecona jest dla władz bezpieczeństwa największa czujność. Wódkę piją również w towarzystwie miejscowego lekarza S.(10), będąc często zamroczonym. K. raz po takim wypadku zrobił nieprzyjemny widok na ulicy, gdy zrobiło mu się źle(11).

Wciągnięto K. do wódki o godz. 12 w południe...

W czasie kiedy M. i W. mieli urlop (w sierpniu 1953 r.) wciągnięto K. do wódki o godz. 12 w południe w czasie pracy, gdy W. zwiększał świniobicie po takim dniu, na drugi dzień o godz. 14-ej robię „klina” wypijając 1 litr wódki.

Dopuszczano się pijaństwa nawet na posterunku...

Na skutek takiej postawy kierownictwa Powiatowych Władz Bezpieczeństwa w jednostkach ich nastąpił rozkład dyscypliny, a szczególnie na szczeblu KP MO, gdzie dopuszczano się pijaństwa nawet na posterunku i trzeba było wyciągać najsurowsze konsekwencje partyjne i służbowe.

Kto sieje wiatr zbiera konsekwencje...

Ostatecznie po przeprowadzeniu dyskusji oraz omówieniu szczegółów powyższej sprawy Egzekutywa KW postanowiła „zdjąć towarzysza M. ze stanowiska Komendanta Powiatowego MO oraz wyprowadzić z pracy w organach MO”(12). Jednocześnie postanowiono zająć się w/w sprawą „na organizacji partyjnej, której jest przynależny” w celu „wyciągnięcia ostrych wniosków”. Z kolei tow. Czesław K. – ówczesny szef PUBP w Bartoszycach otrzymał naganę „a w stosunku co do jego stanowiska służbowego” to tą sprawą miał zająć się już bezpośrednio szef WUBP w Olsztynie – ppłk Kuźma R.(13) – tj. bezpośredni przełożony K. na szczeblu wojewódzkim. Jeśli chodzi o towarzysza W. – zastępcę Komendanta Powiatowego MO w Bartoszycach, to wojewódzka instancja partyjna w Olsztynie postanowiła udzielić mu nagany i przenieść na inny teren „za niezajmowanie partyjnej postawy” (14) Sprawą tą osobiście miał się zająć - ówczesny Komendant Wojewódzki MO w Olsztynie – towarzysz W.

 

Bibliografia:

Aparat Bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza. Tom I, 1944-1956, Redakcja naukowa Krzysztof Szwagrzyk, Warszawa 2005

Informacja o zaistniałych wypadkach demoralizacji w pow. Bartoszyce [w:] Archiwum Państwowe w Olsztynie (dalejcyt. APO), KW PZPR, sygn. 1141/303, Protokół nr 17/54 z posiedzenia Egzekutywy KW PZPR w Olsztynie odbytego w dniu 23 kwietnia 1954 roku, s. 1-2 (k. 119-120).

Paweł Piotr Warot, Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Olsztynie. Struktury – kadry – działalność. Instytut Pamięci Narodowej w Białymstoku, Białystok-Warszawa 2021.

Biogram ppłk Kuźma R., https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/113749

Biogram kpt Władysława K., https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/89291

Biogram podporucznika Wacława W., https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/583970

Biogram podporucznika Mieczysława M. https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/638945

Przypisy:

(1) Nie udało się ustalić bliższych danych

(2) Informacja o zaistniałych wypadkach demoralizacji w pow. Bartoszyce [w:] Archiwum Państwowe w Olsztynie (dalej cyt. APO), KW PZPR, sygn. 1141/303, Protokół nr 17/54 z posiedzenia Egzekutywy KW PZPR w Olsztynie odbytego w dniu 23 kwietnia 1954 roku, k. 119-120

(3) Mieczysław M. urodził się 17 czerwca 1923 r. w Chróstowie (imię ojca: Józef, imię matki: Apolonia). Od kwietnia 1946 r. był członkiem ORMO. Według ankiety ewidencyjnej do MO przyjęty rozkazem z 15 lipca 1946 r, według karty przebiegu akt osobowych – z 17 lipca 1946 r. W ankiecie dla wstępujących w szeregi MO podano, że do MO wstąpił 25 lipca 1946 r. W karcie statystycznej z 20 marca 1947 r. jako datę wstąpienia do MO podano 17 lipca 1946 r. Ze stanowiska Komendanta KP MO Bartoszyce usunięty dyscyplinarnie. W okresie od 15 lipca 1946 r. rozpoczął służbę w KW MO w Olsztynie (brak informacji o zajmowanym wówczas przez niego stanowisku). Od 5 sierpnia 1946 r. M. był słuchaczem VI kursu w CSOPW MO w Łodzi. Od 1 czerwca 1947 r. znajdował się w dyspozycji Zastępcy Komendanta Wojewódzkiego MO w Olsztynie. Od 5 lipca 1947 r. pełnił funkcję Instruktora Polityczno-Wychowawczego przy KP MO w Ostródzie. Od 1 września 1949 r. był Zastępcą Komendanta KP MO w Morągu, a od 1 marca 1950 r. pełnił funkcję Komendanta Powiatowego MO w Morągu. Od 1 czerwca 1950 r. był Komendantem Powiatowym MO w Bartoszycach. Od 15 marca 1954 r. był przekazany do dyspozycji Komendanta Wojewódzkiego MO w Olsztynie. Od 16 marca 1954 r. do 15 maja 1954 r. pełnił funkcję Starszego Referenta w Wydziale IV Sekcji IV KW MO w Olsztynie. Służbę ukończył w stopniu podporucznika. Zob. IPN Bi 060/3718 (akta osobowe i karta) [w:] https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/638945

(4) Nie udało się ustalić bliższych danych

(5) Nie udało się ustalić bliższych danych

(6) Informacja o zaistniałych wypadkach demoralizacji w pow. Bartoszyce [w:] Archiwum Państwowe w Olsztynie (dalej cyt. APO), KW PZPR, sygn. 1141/303, Protokół nr 17/54 z posiedzenia Egzekutywy KW PZPR w Olsztynie odbytego w dniu 23 kwietnia 1954 roku, k. 119-120.

(7) Ibidem

(8) Wacław W. urodził się 31 sierpnia 1919 r. w Sadokrzycach (imię ojca: Michał – imię matki: Józefa). Służba w MO w okresie od 14 grudnia 1954 r. do 31 maja 1971 r. (od 1 września 1955 r. pełnił funkcję komendanta powiatowego MO w Lidzbarku Warmińskim). Rozkazem nr 45 z 1 września 1950 r. W. został mianowany referentem Biura Dowodów Osobistych KP MO w Olsztynie, rozkazem nr 411 również z 1 września 1950 r. został mianowany zastępcą Komendanta Powiatowego MO w Bartoszycach – brak informacji o anulowaniu rozkazu o mianowaniu referentem BDO, jednocześnie brak dokumentów potwierdzających służbę w BDO KP MO w Olsztynie. W okresie od 27 kwietnia 1949 r. do 4 lipca 1950 r. W. był słuchaczem VIII kursu przeszkolenia oficerów polityczno-wychowawczych w Łodzi. 1 sierpnia 1950 r. ukończył Szkołę Oficerską MO w Słupsku (brak daty rozpoczęcia). W listopadzie 1954 r. ukończył 6-tygodniowy kurs w Łodzi. W. rozpoczął służbę w organach MO 8 maja 1946 r. w KP MO w Olsztynie na stanowisku milicjanta. 20 maja 1947 r. rozpoczął służbę w Komisariacie MO w Olsztynie w II Plutonie Operacyjnym. 1 września 1950 r. został mianowany zastępcą Komendanta Powiatowego MO w Bartoszycach. W okresie od 1 lipca 1954 r. do 14 grudnia 1954 r. W. pracował na stanowisku Zastępcy Komendanta KP MO w Lidzbarku Warmińskim. Swoją służbę w MO zakończył w stopniu podporucznika. Zob. IPN Białystok (dalej cyt. IPN Bi) 060/3232. Por. https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/583970

(9) Władysław K. urodził się 8 czerwca 1923 r. w Szamotułach (imię ojca: Stanisław - imię matki: Maria). W karcie przebiegu służby i karcie ewidencyjnej początkiem przebiegu służby jest stanowisko funkcjonariusza grupy PUBP w Pasłęku. Według życiorysu (brak daty z treści wynika, że pisany podczas służby w Ostródzie) po zajęciu Szamotuł przez Armię Czerwoną w dniu 27 stycznia 1945 r. wstąpił do MO, a następnie przeniósł się do tworzonego tam UBP, skąd w dniu 18 marca 1945 r. został skierowany na kurs do Centralnej Szkoły MBP w Łodzi, po ukończeniu którego 15 czerwca 1945 r. został przeniesiony do WUBP w Olsztynie, a stamtąd do PUBP w Pasłęku gdzie sprawował stanowisko oficera śledczego i zastępcy szefa. Następnie został przeniesiony do PUBP w Ostródzie na stanowisko oficera śledczego, gdzie w 1947 r. po wyborach (19 stycznia 1947 r.) został mianowany kierownikiem Referatu III-go, podobnie podał w ankiecie specjalnej wypełnianej w lipcu 1949 r. Według wniosku z 20 marca 1946 r. „w Pasłęku w PUBP pracował od dnia 19 czerwca 1945 r., zatwierdzony był jako referent, pracował jednak jako oficer śledczy”. Ukończył sześciotygodniowy kurs kierowników referatów PUBP w Centralnej Szkole MBP w Łodzi. W. Konieczny rozpoczął pracę w organach bezpieczeństwa w lutym 1945 r. w PUBP Szamotuły na stanowisku wartownika. Od 1 marca 1945 r. był funkcjonariuszem Grupy Operacyjnej skierowanej do obsadzenia PUBP w Pasłęku. Od 18 marca 1945 r. był słuchaczem w Centralnej Szkole MBP w Łodzi. Od 25 maja 1945 r. zaczął pełnić funkcję Referenta w PUBP w Pasłęku. Od 20 marca 1946 r. był Oficerem Śledczym w PUBP w Ostródzie. Od 1 października 1947 r. zaczął pełnić funkcję Starszego Referenta w Referacie III PUBP Ostróda. Od dnia 15 maja 1950 r. Konieczny sprawował funkcję Zastępcy Szefa PUBP w Mrągowie, a od 1 października 1951 r. Szefa PUBP w Mrągowie . Od 15 stycznia 1953 r. został Szefem PUBP w Bartoszycach, a od 15 sierpnia 1954 r. pełnił funkcję Zastępcy Szefa PUBP w Kętrzynie. Od 1 kwietnia 1955 r. do 31 grudnia 1956 r. pełnił funkcję Zastępcy Kierownika PudsBP w Kętrzynie. Pracę w organach bezpieczeństwa zakończył w stopniu kapitana. Zob. IPN Bi, sygn. 052/1904 (akta osobowe i karta) [w:] https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/89291 [dostęp 15.07.2021 r.]; Aparat Bezpieczeństwa w Polsce. Kadra kierownicza. Tom I, 1944-1956, red. Krzysztof Szwagrzyk, Warszawa 2005, s. 323

(10) Nie udało się ustalić bliższych danych.

(11) Informacja o zaistniałych…, k. 120.

(12) APO, KW PZPR, sygn. 1141/303, Protokół nr 17/54 z posiedzenia Egzekutywy KW PZPR w Olsztynie odbytego w dniu 23 kwietnia 1954 roku, k. 106.

(13) Kuźma R., syn Leona i Ewy (inne sugerowane imię matki to Eudokia) urodził się 14 lipca 1919 r. w Starym Oleksińcu w Rosji. Do 1939 r. był obywatelem polskim, potem przyznano mu obywatelstwo ZSRS. W 1949 r. zmienił obywatelstwo z radzieckiego na polskie. W okresie od 15 września 1940 r. do marca 1942 r. służył w Armii Czerwonej. Od 6 września 1943 r. do 1 września 1944 r. służył w 1 Armii Wojska Polskiego. Według charakterystyki służbowej z 24 kwietnia 1945 r. do województwa warszawskiego został przysłany z grupą operacyjną już we wrześniu 1944 r., a następnie został mianowany kierownikiem Sekcji I. Od 1 września 1962 r. do 1 sierpnia 1975 r. służył w Głównym Inspektoracie Ministra Spraw Wewnętrznych. Od 1 sierpnia 1975 r. do 1 sierpnia 1977 r. był oddelegowany do dyspozycji dyrektora Departamentu I MSW, gdzie pracował w charakterze kuriera dyplomatycznego. Od 15 kwietnia 1944 r. do 1 sierpnia 1944 r. był słuchaczem Specjalnej Szkoły NKWD w Kujbyszewie. Od 6 grudnia 1951 roku do czerwca 1952 r. był słuchaczem półrocznego kursu aktywu kierowniczego MBP w Warszawie. W dniu 2 września 1944 r. rozpoczął służbę w RBP Lublin na stanowisku pracownika. 12 listopada 1944 r. został mianowany kierownikiem PUBP w Wyszkowie. 23 listopada 1944 r. został członkiem Grupy Operacyjnej w WUBP Warszawa; 3 grudnia 1944 r. został kierownikiem Sekcji II w WUBP Warszawa. Od 10 kwietnia 1945 r. pełnił funkcję p.o. kierownika Sekcji do Spraw Funkcjonariuszy WUBP w Warszawie; Od 20 lipca 1945 r. pełnił funkcję kierownika Sekcji do Spraw Funkcjonariuszy WUBP w Warszawie . Od 1 marca 1947 r. pełnił funkcję Naczelnika Wydziału ds. Funkcjonariuszy w WUBP Poznań. Od 1 lutego 1948 r. objął funkcję Zastępcy Szefa WUBP w Poznaniu. Od 1 stycznia 1949 r. objął funkcję Zastępcy Szefa WUBP w Poznaniu i pełnił obowiązki Kwatermistrza. Od 1 sierpnia 1952 r. pełnił funkcję Zastępcy Szefa ds. Spraw Operacyjnych w WUBP Poznań. Od 15 maja 1953 r. pełnił funkcję szefa WUBP w Olsztynie. Od 1 stycznia 1955 r. pełnił funkcję kierownika WUdsBP w Olsztynie. Od 1 stycznia 1957 r. do 1 września 1962 r. pełnił funkcję I-go Zastępcy Wojewódzkiego Komendanta MO w Olsztynie ds. Bezpieczeństwa. Od 1 sierpnia 1975 r. do 10 października 1977 r. pełnił funkcję Starszego Inspektora w Grupie Rezerwowej Departamentu Kadr MSW w Warszawie. Od 1 listopada 1977 r. do 31 grudnia 1989 r. pełnił funkcję Inspektora w Biurze „C”, Wydziale II MSW w Warszawie. Por. https://katalog.bip.ipn.gov.pl/informacje/113749 [dostęp: 20.07.2021 r.]; Aparat Bezpieczeństwa w Polsce …, s. 311; P. P. Warot, Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Olsztynie. Struktury – kadry – działalność. Instytut Pamięci Narodowej w Białymstoku, Białystok-Warszawa 2021 s. 201.

(14) APO, KW PZPR, sygn. 1141/303, Protokół nr 17/54 z posiedzenia Egzekutywy KW PZPR w Olsztynie odbytego w dniu 23 kwietnia 1954 roku, k. 106.

Komentarze (2)

Dodaj swój komentarz

  • na szczęście nieolsztyniak 2021-09-20 16:19:01 83.7.*.*
    Wot, takaja sowieckaja kultura... Zostało wam do dziś...
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 0 0
  • Tak pytam dla księdza 2021-09-19 19:48:19 5.184.*.*
    Czemu miał służyć ten artykuł ?
    Odpowiedz Przenieś Oceń: 1 1

www.autoczescionline24.pl