Premier Mateusz Morawiecki i prezes PiS Jarosław Kaczyński w Olsztynie odsłonili tablicę wybitnej olsztynianki [ZDJĘCIA]

O swojej mamie, Grażynie Langowskiej, nauczycielce i działaczce podziemia antykomunistycznego, opowiedziała Helena Kramarska.

– Mama była osobą skromną, ale jednocześnie miała mocno sprecyzowane poglądy. Była osobą mądrą, wrażliwą, empatyczną. Potrafiła wpłynąć na swoich wychowanków. Swoim zachowaniem dawała im przykład – przyznała Helena Kramarska.

Następnie głos zabrał prezes PiS, który przypomniał opozycyjną przeszłość Grażyny Langowskiej.

– Była działaczką opozycji, działaczką „Solidarności”, więźniem politycznym, posłanką, działaczką Porozumienia Centrum, później AWS-u, ale przede wszystkim była osobą o bardzo sprecyzowanych poglądach, a także osobą o silnym charakterze. Osobą, która potrafiła wpływać na innych, nawet tych, którzy stali w politycznych hierarchiach wyżej niż ona. Miała w sobie taką siłę i głęboką uczciwość, która nakazywała jej domagać jasnego stawiania sprawy – powiedział Jarosław Kaczyński.

Następnie głos zabrał premier Mateusz Morawiecki.

– Osoby, które ją znały, zawsze mówiły o jej konsekwencji, wierze w Polskę, o jej ogromnym zaangażowaniu – powiedział Morawiecki.

I dodał: – Uczyła języka polskiego, a to właśnie w języku polskim były zakotwiczone te nasze wartości i ta nasza wola trwania w czasach, które były dla nas bardzo trudne i których historia nam nie oszczędzała. Działała i żyła w trudnym okresie przełomu tworzenia się „Solidarności” i później wolnej Polski.

Następnie Jarosław Kaczyński, Mateusz Morawiecki i Helena Kramarska odsłonili pamiątkową tablicę poświęconą Grażynie Langowskiej.

Grażyna Langowska urodziła się w 1946 roku w Rzeszotarach-Chwałach nieopodal Sierpca, zmarła w 2009 roku w Olsztynie. Została pochowana na Cmentarzy Komunalnym przy ul. Poprzecznej.

Z Olsztynem związane było jej życie zawodowe – była tu nauczycielką języka polskiego.

We wrześniu 1980 roku była współorganizatorką „Solidarności” w województwie olsztyńskim. Rok później uczestniczyła w I Walnym Zgromadzeniu Delegatów Regionu Warmińsko-Mazurskiego. Była także uczestniczką I Krajowego Zjazdu Delegatów w Gdańsku.

W grudniu 1981 roku została tymczasowo aresztowana i osadzona najpierw w Olsztynie, a później w Ostródzie. Długoletnie rozstanie z czteroletnią córką Heleną, miało znaczny wpływ na pogorszenie jej stanu zdrowia. Przeniesiono ją do szpitala w Olsztynie, a następnie, 23 stycznia 1982 roku, ponownie trafiła do aresztu w Ostródzie.

Wojskowy Sąd Garnizonowy w lutym 1982 roku skazał ją na 1,5 roku więzienia. 7 maja 1982 roku, postanowieniem Sądu Wojewódzkiego w Olsztynie, tymczasowe aresztowanie zostało uchylone, jednak Grażyna Langowska została zwolniona z pracy. Ostatecznie, kara więzienia została zawieszona na okres trzech lat.

Represje jej nie załamały i nadal działała w opozycji. Kolportowała prasę podziemną. Od 1988 roku uczestniczyła w reaktywowaniu struktur związkowych.

W latach 1989-91 była posłanką na Sejm (po raz drugi w latach 1997-2001). Przez siedem lat pełniła stanowisko wojewódzkiego kuratora oświaty.

Za życia została odznaczona medalem Pro Ecclesia et Pontifice (1994), natomiast pośmiertnie – Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009) oraz Krzyżem Wolności i Solidarności (2010).

Instytut Pamięci Narodowej, Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” oraz Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego postanowiły ustanowić nagrodę im. Grażyny Langowskiej, która jest skierowana do nauczycieli i wychowawców szkół, a także instytucji i środowisk edukacyjnych. Będzie przyznawana w trzech kategoriach:

1. Dla nauczycieli i wychowawców oraz instytucji, którzy działali w okresie „Solidarności” za zaangażowanie polityczne. Nagroda będzie przyznawana także pośmiertnie.

2. Dla nauczycieli i wychowawców oraz instytucji polonijnych.

3. Dla nauczycieli i wychowawców oraz instytucji w kraju wychowujących w duchu patriotycznym.

Celem tej nagrody jest wyróżnienie i docenienie pracy nauczycieli i wychowawców oraz instytucji edukacyjnych. „którzy w duchu patriotycznym, idąc pod prąd współczesnym czasom i tendencjom, wychowują kolejne pokolenia młodzieży”.

Nagrody – statuetki – wręczał prezes PiS, wicepremier Jarosław Kaczyński, gratulacje nagrodzonym składał premier Mateusz Morawiecki.

Jako pierwszego odznaczono Adama Błaszkiewicza, nauczyciela i długoletniego dyrektora Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie. Działał m.in. w Kongresie Polaków na Litwie czy w Społecznym Komitecie Opieki nad Starą Rossą.

Nagrodzony został także Adam Lichota, nauczyciel historii i WOS-u w Zespole Szkół Technicznych nr 2 w Chorzowie. Podejmował wiele inicjatyw historycznych o zasięgu szkolnym i pozaszkolnym. Stworzył m.in. w szkole, gdzie pracuje, tzw. escape room, którego postacią przewodnią była Irena Sendlerowa, społeczniczka pomagająca Żydom podczas II wojny światowej.

Uhonorowani zostali także Cecylia i Ireneusz Gugulscy, nauczyciele języka polskiego z Warszawy.

Cecylia współorganizowała w latach 80. ubiegłego stulecia rekolekcje dla nauczycieli. Jej zmarły mąż został internowany w chwili wprowadzenia stanu wojennego i przebywał w ośrodkach do lipca 1982 roku. We wrześniu został zawieszony w wykonywaniu obowiązków. Toczyło się wobec niego postępowanie dyscyplinarne za przemycenie z ośrodka internowania listu do swoich maturzystów.