Po pierwszym kwartale 2018 r. eksperci z NBP po raz kolejny przygotowali raport, którego podstawowym celem jest sformułowanie wniosków w zakresie kierunków zmian bankowej polityki kredytowej. Raport dotyczy okresu od 1 października do 31 grudnia roku ubiegłego, tj. 2017.
W badaniu brane są pod uwagę trzy zasadnicze aspekty:
- warunki udzielania kredytów: ustalenia umowy kredytowej dokonywane przez strony (maksymalna kwota kredytu, maksymalny okres kredytowania, marża odsetkowa, pozaodsetkowe koszty kredytu, wymagane zabezpieczenia),
- kryteria udzielania kredytów: minimalne standardy w zakresie zdolności kredytowej, które muszą być spełnione, aby otrzymanie kredytu było możliwe,
- zmiany w popycie na kredyty.
W badaniach ankietowych, które posłużyły do przygotowania aktualnego raportu, wzięło udział 27 banków, których sumaryczny udział należności klientów w portfelu sektora bankowego wyliczony został na 89 procent.
Kredyty konsumpcyjne
Kredyty konsumpcyjne zaciągane są na dowolny cel. Kredytobiorca nie musi tłumaczyć się bankowi z przeznaczenia pożyczanych pieniędzy. W ostatnim kwartale 2017 r. banki zaostrzyły kryteria dotyczące przyznawania kredytów tego typu, było to jednak zaostrzenie niewielkiego stopnia. Równocześnie kredytobiorcy mogli skorzystać z obniżenia pozaodsetkowych kosztów kredytów. Zaostrzenia polityki kredytowej wynikały z przewidywań w zakresie pogorszenia panującej sytuacji gospodarczej, a na obszary objęte złagodzeniem miało wpływ działanie presji konkurencyjnej. W przedmiotowym przypadku chodzi przede wszystkim o presję, która generowana jest przez inne banki, współzawodniczące w rynkowej walce o pozyskanie i utrzymanie klientów.
W analizowanym kwartale odnotowano wzrost popytu na kredyty konsumpcyjne (tutaj porównanie kredytów https://www.kalkulator.pl/kredyt-gotowkowy/)a taki stan rzeczy miały wpływ różnorodne czynniki, wśród których wymienić można poprawę sytuacji ekonomicznej w gospodarstwach domowych, wzrost popularności różnego rodzaju dóbr użytkowych, w które klienci chcą się wyposażać oraz złagodzenie części warunków w zakresie przyznawania kredytów konsumpcyjnych.
Kredyty mieszkaniowe
Z aktualnego raportu wynika, że banki zaostrzyły kryteria udzielania kredytów mieszkaniowych, przy jednoczesnym obniżeniu marży kredytowej. Na opisywane zaostrzenie miały wpływ negatywne przewidywania w zakresie sytuacji gospodarczej w kraju. Należy również zwrócić uwagę na czynniki nie uwzględnione w badaniu ankietowym, jakimi są nowelizacja przepisów emerytalno-rentowych oraz wzrost kosztów utrzymania gospodarstwa domowego, który przyjmuje się w kalkulacji kredytowej.
Sumarycznie ocenia się, że IV kwartał 2017 roku przyniósł nieduży spadek popytu na kredyty mieszkaniowe, choć odpowiedzi banków na tym polu nie były spójne. Jako źródło spadku popytu eksperci wskazali korzystanie z alternatywnych źródeł finansowania. Możemy do nich zaliczyć między innymi państwowy program pomocowy "Mieszkanie dla młodych". Program MdM opiera się o rządowe dofinansowanie na zakup mieszkania i dedykowany jest głównie dla młodych osób, które planują zakup swojej pierwszej nieruchomości. Eksperci oceniają, że po raz pierwszy alternatywne źródła finansowania miały istotny wpływ na kształtowanie się poziomu popytu na kredyty mieszkaniowe.
Kredyty dla przedsiębiorstw
W zakresie polityki kredytowej wobec przedsiębiorców w ostatnim kwartale 2017 r. banki nieznacznie zaostrzyły kryteria udzielania kredytów. Dotyczyło to przede wszystkim produktów długoterminowych dla sektora małych i średnich przedsiębiorstw. Zwiększone zostały wymagania w obrębie koniecznych zabezpieczeń oraz podniesione pozaodsetkowe koszty kredytów. Przyczyny zaostrzenia polityki kredytowej wiązały się przede wszystkim z wysoko ocenianym ryzykiem niektórych branż. Za przykład posłużyć może w tym kontekście budownictwo. Część banków obniżyła również maksymalny dopuszczany poziom prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania.
Popyt na kredyty dla firm utrzymywał się w IV kwartale 2017 roku na stabilnym poziomie. Odnotowano jedynie wzrost popytu w zakresie kredytów długoterminowych dla sektora MSP.
Przewidywania
Sporządzane przez Departament Stabilności Finansowej Narodowego Banku Polskiego raporty zawierają w swojej treści sformułowanie przewidywań na kolejny okres. Aktualnie są to prognozy obejmujące pierwszy kwartał 2018 r.
W ramach obszaru kredytów konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych przewiduje się brak istotnych zmian w polityce kredytowej oraz nieduży wzrost popytu. Niewielki wzrost popytu prognozowany jest również w zakresie ubiegania się o kredyty mieszkaniowe. Ma on towarzyszyć złagodzeniu polityki banków w segmencie kredytów mieszkaniowych. Ocenia się, że polityka kredytowa wobec przedsiębiorstw ulegnie dalszemu zaostrzeniu, nie wpłynie to jednak w istotny sposób na popyt, który utrzymywać się będzie na stabilnym poziomie.
Podsumowanie
Analiza raportu pozwala na sformułowanie wniosków, że sytuacja na polskim rynku usług finansowych w sektorze kredytowym jest stabilna i nie podlega gwałtownym przemianom. Obserwowane zmiany maja łagodną dynamikę. Daje się zaobserwować konsekwentne zaostrzenie polityki kredytowej przede wszystkim wobec niewielkich przedsiębiorców. Prognozy na pierwszy kwartał 2018 roku nie wskazują, abyśmy mogli spodziewać się na rynku kredytów dynamicznych przemian i reorganizacji. Szacuje się, że popyt na produkty kredytowe utrzymywać się będzie na stałym poziomie lub podlegać może niewielkiemu wzrostowi.
W 2018 r. planowane jest opublikowanie dwóch kolejnych raportów NBP dotyczących sytuacji na rynku kredytowym w II a następnie III kwartale bieżącego roku. Podsumowanie dotyczące ostatniego kwartału roku 2018, powinno ukazać się w pierwszym kwartale 2019 r.
Komentarze (2)
Dodaj swój komentarz