Jak majówka, to na Warmii i Mazurach. Przedstawiamy 10 nieoczywistych atrakcji regionu [ZDJĘCIA]

Mazury to piękna i rozległa kraina pełna jezior i lasów, urokliwych miejscowości i miast, z których największy jest Ełk – stolica regionu.

Ełcka Kolej Wąskotorowa

Skoro zamierzamy pojechać tak daleko od Olsztyna, warto wybrać się na przejażdżkę Ełcką Koleją Wąskotorową.

30-kilometrowa trasa wiedzie z Ełku do Sypitek i z powrotem do Ełku przez malownicze tereny między jeziorami Selment Wielki i Regielskie. Skład jest ciągnięty przez lokomotywę spalinową Lyd1 lub zabytkowy parowóz Px48-1752. Niektóre z wagonów są odkryte.

Ełcka Kolej Wąskotorowa była budowana w latach 1912-18, a od 2014 roku znajduje się w strukturach Muzeum Historycznego, które także polecamy zwiedzić.

Wieża ciśnień w Gołdapi

Na północ od Ełku, tuż przy granicy z obwodem kaliningradzkim, znajduje się Gołdap, nazywany miastem uzdrowiskowym z uwagi na specyficzny mikroklimat.

Charakterystycznym punktem Gołdapi jest zabytkowa wieża ciśnień z 1905 roku. Obiekt przestał spełniać swoją funkcję w 1986 roku, gdyż na skutek pęknięcia zbiornika, został wyłączony z eksploatacji. Wyremontowano go w latach 2008-2009. Zbudowano, w harmonii z architekturą budynku, m.in. dwa tarasy widokowe. Po otwarciu prywatny właściciel udostępnił wieżę jako punkt widokowy, gdyż jest jednym z najwyższych budowli w mieście (wysokość całkowita to 46,5 m).

Na niższym piętrze znajduje się kawiarnia.

Stańczyki – mosty i wieża widokowa

Kierując się z Gołdapi na wschód – DW651, za miejscowością Linowo dotrzemy do skrzyżowania z drogą gminną. Skręcając tam trafimy do Stańczyków. Ta niewielka wieś leży w niezwykle malowniczej, poprzecinanej pagórkami okolicy. Tam znajdują się dwa słynne wiadukty, nad rzeką Błędzianką. Takich budowli jest kilka w okolicy, jednak te w Stańczykach są najwyższe (36,5 m).

Tędy przebiegała nieczynna już linia kolejowa Gołdap-Żytkiejmy. Mosty zostały uruchomione w latach 1917-18, a następnie torowisko rozebrali żołnierze Armii Czerwonej w 1945 roku. Obecnie z mostów skaczą na bungee entuzjaści sportów ekstremalnych.

Niedaleko znajduje się nowa wieża widokowa, otwarta w 2020 roku, skąd widok na mosty i pofałdowany krajobraz zapiera dech w piersiach.

Trójstyk granic: Polski, Litwy, Rosji

Kierując się dalej na wschód – DW651, dotrzemy do miejscowości Żerdziny. To właśnie w miejscu o nazwie Wisztyniec znajduje się tzw. trójstyk granic – polskiej, litewskiej i rosyjskiej. To jeden z sześciu trójstyków w Polsce i jedyny na granicy naszego województwa.

Punkt trójstyku oznaczono granitowym słupem z godłami trzech sąsiednich państw.

Pobliskie Wiżajny (leżące już w województwie podlaskim) są uważane za polski biegun zimna.

Tu mają swój początek/koniec dwa szlaki – Fortyfikacje Pozycji Granicznej oraz Szlak Fortyfikacji Mazurskich. Tędy także przebiega szlak rowerowy Green Velo.

Mazurska piramida

Kierując się na zachód z Gołdapii (DW650), dojedziemy do Bań Mazurskich. Stąd, odbijając na północ, dotrzemy do maleńkiej miejscowości o nazwie Rapa. To tu znajduje się jedyny w swoim rodzaju grobowiec w naszym województwie. Ma on kształt piramidy o wysokości niemal 16 m i podstawie kwadratu (10,4 x 10,4 m).

To grób rodowy Farenheitów z początku XIX wieku. Zaprojektował go Bartel Thorwaldsen. Jako pierwsza została w nim pochowana w 1811 roku 3-letnia córka Friedricha Heinricha.

Niedawno piramida przeszła gruntowny remont.

Sztynort - największy port żeglarski Mazur

Na południe od Węgorzewa, w miejscowości Sztynort, znajduje się największy port żeglarski na Mazurach, który posiada ponad 450 miejsc cumowniczych. Jest to z pewnością miejsce dobrze znane żeglarzom, ale niekoniecznie innym turystom. Podróżni mogą odwiedzić legendarną tawernę „Zęza”, gdzie mogą mieć okazję wysłuchać szant.

Tuż obok portu znajduje się dawny kompleks pałacowo-folwarczny należącej niegdyś do rodziny von Lehndorff. Po wojnie przez długie lata funkcjonował tu PGR, a w latach 80. XX wieku dawny szlachecki majątek przejął Polski Związek Żeglarski.

Jest tu piękny pałac otoczony od północy 18-hektarowym parkiem pełnym drzew. Najstarsze z nich, dęby, mają ponad 600 lat.

Przygotowaliśmy także kilka pozycji dla osób, które będą spędzać majówkę na Warmii.

Wodne skrzyżowanie w Silicach

Silice to niewielka miejscowość w gminie Purda. Znajduje się tam nie lada, a mianowicie piętrowe skrzyżowanie dwóch sztucznych kanałów wodnych – Elżbiety i Kiermas. Jest to unikalne rozwiązanie inżynieryjne w skali europejskiej!

Rasząg – bajkowy kościół

Kierując się z Olsztyna na wschód (DK16), a później w miejscowości Rzeck na południe, dojedziemy do Rasząga. Znajduje się tam niezwykły kościół ewangelicko-augsburski. Zbudowano go w 1925 roku w stylu neoromańskim, a za budulec posłużył kamień. Świątynia swoim kształtem przypomina niewielki zamek. Wielu turystów przyznało, że budowla wygląda jak z bajki.

Przez Rasząg przebiega szlak rowerowy Biskupiec-jezioro Dadaj.

Tomaryny – potężne bunkry

Po zachodniej stronie Olsztyna, w gminie Gietrzwałd, znajdują się Tomaryny. Miejscowość znana jest przede wszystkim z funkcjonującego na jej terenie międzygminnego schroniska dla zwierząt. Jednakże są tu także i obiekty zabytkowe. Mowa o bunkrach z przełomu XIX i XX wieku znajdujących się przy moście kolejowym nad Pasłęką. Te kilkupiętrowe, opuszczona budowle strzegły ważnego szlaku kolejowego Olsztyn-Ostróda. Niegdyś obie budowle były zwieńczone pancernymi kopułami, ale nielegalnie je wywieziono do Drezna.

Podobna budowla znajduje się w Samborowie (gmina Ostróda).

Orzechowo – samotny kościół w opuszczonej wsi

W gminie Olsztynek znajduje się Orzechowo. Jest to niemal wymarła miejscowość. Wg danych z 2020 roku, mieszkało tutaj 10 mieszkańców. Wieś wyludniła się z uwagi na działanie władz państwowych w epoce PRL-u, które dążyły do jej likwidacji i przejęcia gruntów.

Znajduje się tutaj piękny, neogotycki kościół z 1910 roku. Warto go zobaczyć z uwagi na barokowe wnętrze, które zachwyca formą i wystrojem (zawieszone są dwa żyrandole w kształcie dzwonów).