Prowadzone nad rybią ikrą badania pozwalają na odkrycie wielu mechanizmów ważnych nie tylko dla tych morskich zwierząt, ale także i ludzi. Naukowcy z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN postanowili odkryć wpływ, jaki na jakość potomstwa mają czynniki ze strony samicy i samca.
– Na temat wpływu rodzicielskiego na jakość potomstwa u większości udomowionych gatunków ryb wiemy niewiele. W przypadku okonia takich danych w ogóle nie ma - mówi dr. hab. Daniel Żarski z Zakładu Biologii Gamet i Zarodka, kierownik badań. - Szukamy odpowiedzi na pytanie, jakie czynniki ze strony samicy i/lub samca sprawiają, że jedna ryba z ich potomstwa jest jakościowo lepsza, a druga gorsza.
Rybia ikra to jedne z największych komórek płciowych w świecie kręgowców – posiada w sobie bardzo dużo różnego rodzaju molekuł, w tym dużo materiału zapasowego (głównie w postaci tłuszczów i protein), który pozwala rybim larwom rozwijać się jeszcze przez pewien czas po wykluciu. Ryby w naszej strefie klimatycznej składają ikrę i w większości przypadków ją "porzucają", dlatego taka komórka musi być odpowiednio zabezpieczona i zaopatrzona na "najbliższą przyszłość".
Naukowcy z olsztyńskiego PAN zwracają dużą uwagę na mRNA, czyli kwas w którym znajdują się zakodowane informacje, jakie matka chce przekazać swojemu potomstwu.
- Taki zestaw doświadczeń z całego roku dotyczący m.in. stresu, jaki przeżyła czy interakcji z innymi rybami lub drapieżnikami. Te wszystkie informacje matka przekazuje do ikry, by potomstwo, przynajmniej na początku, było przygotowane na problemy, które mogą je spotkać. Nazywamy to niegenetycznym dziedziczeniem - kontynuuje Żarski.
Praca pod tytułem "Transkryptomiczna i zootechniczna analiza wpływu rodzicielskiego na jakość potomstwa u okonia, Perca fluviatilis" ma na celu wskazanie opisanych przez naukowca cech, przekazywanych przez rodziców potomstwu. Obecnie zespół badawczy pod kierownictwem dr hab. Daniela Żarskiego znajduje się w połowie wykonania projektu, który potrwa do 2026 roku.
- Warto pamiętać, że badania nad rozrodczością okonia, w naszych warunkach klimatycznych, możemy wykonywać tylko raz w roku – na wiosnę, kiedy ryby przystępują do tarła - wyjaśnia naukowiec. - Jednym z największych dotąd wyzwań było przeprowadzanie eksperymentu porównującego dwa ekstremalnie różne fenotypy, czyli larwy pochodzące od ryb dzikich, udomowionych oraz ich krzyżówki. Teraz analizujemy zebrane dane, których wstępne wyniki wydają się być obiecujące.
Przed badaczami jeszcze m.in. eksperyment, który ma pomóc rozszyfrować, z czego wynika, że potomstwo bliźniacze ma inny potencjał wzrostowy i w efekcie jest różnej wielkości. Jak przekonuje Daniel Żarski, wiedza zdobyta dzięki badaniom prowadzonym w projekcie nie tylko przyczyni się do rozwoju nauki w temacie rozrodu i larwikultury ryb okoniowatych, ale też może znaleźć w przyszłości zastosowanie w akwakulturze.
Komentarze (3)
Dodaj swój komentarz