Podróż przez Prusy Wschodnie - miasta Warmii i Mazur w niemieckich kronikach filmowych z lat 20- i 30-tych [ZDJĘCIA]

Kompilacja filmów z lat 1928-1935 pojawiła się jakiś czas temu na grupie "Noju Warnijo - Klepsiewa o wszystkiem ji nicziem" na Facebooku. Przedstawia ona miasta ówczesnych Prus Wschodnich.

W podróży pierwszym przystankiem jest Allenstein, czyli Olsztyn. Miasto zostało opisane przez autora filmu jako ''centrum ekonomicznego życia w południowych Prusach Wschodnich". Na filmie zobaczyć można Dworzec Główny oraz panoramę miasta.

Budynek Dworca Głównego w Olsztynie

Panorama stolicy Warmii i Mazur

Widzimy także zamek kapituły warmińskiej nad Łyną (niem. Alle). Zaraz później na filmie pojawia się ratusz. Według podanych w kronice informacji, w referendum z 1920 roku aż 98% mieszkańców Olsztyna opowiedziało się za pozostaniem w granicach Niemiec. 

Zamek Kapituły Warmińskiej i płynąca pod nim Łyna

Olsztyński ratusz na przełomie lat 20. i 30. XX wieku

Następnie na filmie pokazane są przyroda i miasta Mazur. "Kilometry lasów i jeziora pełne ryb" - tak autor filmu opisuje krainę ówcześnie leżącą w Prusach Wschodnich.  Widzimy także wypływający na rejs po jednym z mazurskich jezior statek. 

Kraina Tysiąca Jezior zza drzew

Mazurskie jeziora od dziesiątek lat cieszyły się dużą popularnością

Kolejna scena przedstawia położony nad jeziorem Niegocin, nieistniejący już Dom Zdrojowy w Giżycku (niem. Lötzen). Został on zlikwidowany w 1945 roku.

Nieistniejący już Dom Zdrojowy w Giżycku

Znajdująca się na dziedzińcu zlokalizowanego przy ul. Moniuszki w Giżycku Domu Zdrojowego

Po wizycie w Giżycku kamera wraca do przyrody - w kadrze ujęte zostały Śniardwy oraz spływ Krutynią. "Pod baldachimem z liści, wschodniopruski Spreewald" - taki komentarz poprzedza wideo. 

Śniardwy to największe jezioro Polski. Mający ponad 114 km kw. zbiornik wody znajduje się na 120. miejscu wśród największych jezior Europy

Spływ Krutynią (niem. Kruttinna) 

Kronika filmowa mówi także o I Wojnie Światowej. Według filmu skutkiem rosyjskiej inwazji było 35 zniszczonych miast, 1900 spalonych wiosek oraz 30 tys. opuszczonych domów. Natarcie Rosjan powstrzymał generał Hindenburg. Bitwa odbyła się pod Tannenbergiem - niedaleko miejsca, gdzie setki lat wcześniej odbyła się bitwa pod Grunwaldem. 

Jedno ze zniszczonych podczas I Wojny Światowej miast

Cmentarz, na którym pochowani zostali walczący pod Tannenbergiem

Widzimy także pomnik "w podzięce zwycięskiej armii, ku czci poległych" - Tannenberg-Denkmal. Powstały w 1924 roku obiekt dziesięć lat później przebudowano - do końca II Wojny Światowej służył on jako miejsce pochówku Paula von Hindenburga. W 1945 został wysadzony przez wycofującą się armię niemiecką, a następnie rozebrany. 

Wejście do zbudowanego pod Olsztynkiem pomnika poległych, który stał się mauzoleum Hindenburga

Wnętrze Tannenberg-Denkmal

"Nowe miasta i wsie zacierają ślady wojny" - taki tekst poprzedza krótkie filmy prezentujące odbudowane miasta, takie jak Szczytno, Olsztynek, Ełk, czy leżący w obwodzie kaliningradzkim Oziorsk. 

Panorama Ełku z jeziorem ełckim

Rynek w Olsztynku na przełomie lat 20. i 30. XX w.

Szczytno (niem. Ortelsburg)

Panorama Darkehmen, czyli dzisiejszego Oziorska, znajdującego się w obwodzie kaliningradzkim