TYLKO U NAS! Lotnisko w Szymanach – historia, wspomnienia [ARCHIWALNE ZDJĘCIA]

Początki

Na początku lat trzydziestych XX wieku Niemcy rozpoczęli budowę lotniska. Początkowo obiekt służył jako tymczasowy port w okresie wojny błyskawicznej.

W celu niewzbudzania podejrzeń usunięto z okolicy około 100 ha lasu, ponieważ otoczenie nie wskazywało na swoje przeznaczenie, a port był dobrze ukryty.

W pobliżu lotniska znajdowały się baraki, tworzące zabudowania gospodarcze.

Początki II wojny światowej stanowiły czas, w którym obiekt wykorzystywało niemieckie lotnictwo wojskowe.

W późniejszym okresie lotnisko służyło do przeprowadzania lotów szkoleniowych, natomiast sielanka nie trwała długo. Ruch uległ wzmożeniu, kiedy III Rzesza wypowiedziała Związkowi Radzieckiemu wojnę.

Kiedy zakończyła się II wojna światowa, lotniskiem zarządzali sowieci, którzy wycofali się z obiektu jesienią 1945 r.

Na przełomie lat 50-tych i 60-tych lotnisko poddano modernizacji. Odbyło się to, w dużej mierze, pod naciskiem władz radzieckich, które przeznaczyły port jako zapasową siedzibę I Pułku Lotnictwa Myśliwskiego, stacjonującego w Mińsku Mazowieckim.

Następnym etapem było powiększenie obszaru lotniska. Powstała betonowa droga startowa, trasa kołowania, a także płyty postojowe. Wybudowano również nowe lokale, służące jako laboratoria paliw, których zbiorniki mieściły się w zagłębieniach, otoczonych wałami ziemnymi.

Port w Szymanach przez lata zmagał się z problemem w postaci braku wieży kontroli lotów. Jej rolę pełniło stanowisko, umieszczone na ciężarówce STAR 66, tzw. „krasuli”.

Wspomniana wieża ukazała się w połowie lat 70-tych. Dodatkowo, stworzono budynki portu lotniczego z zapleczem technicznym.

Najważniejsze etapy

W 1995 r. lotnisko trafiło pod skrzydła Agencji Mienia Wojskowego, z kolei rok później wojewoda województwa warmińsko-mazurskiego powołał spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod nazwą Porty Lotnicze Mazury-Szczytno.

Pierwszy samolot Polskich Linii Lotniczych LOT wylądował w Szymanach 2 czerwca 1996 r.

Ważnym wydarzeniem było również wpisanie, 10 października 2001 r, obiektu na listę lotnisk, z których mogą być wykonywane starty oraz lądowania w ruchu międzynarodowym.

14 maja 2003 r. spółka otrzymała certyfikat Agenta Obsługi Naziemnej w zakresie obsługi pasażerów, bagażu, obsługi w zakresie obsługi płytowej statków powietrznych, statków powietrznych w paliwo, a także transportu naziemnego pomiędzy statkiem powietrznym i dworcem lotniczym.

W roku 2010 lotnisko przejął samorząd województwa, z kolei w 2011 powołano spółkę „Warmia i Mazury”, zarządzającą portem do dziś.

Milionowa inwestycja

30 czerwca 2014 r. Warmia i Mazury sp. z.o.o. podpisała umowę o dofinansowanie projektu „Regionalny Port Lotniczy Olsztyn-Mazury”, zrealizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Warmia i Mazury na lata 2007-2013 Oś priorytetowa 5 – Infrastruktura transportowa regionalna i lokalna.

Koszt inwestycji szacowano na 205 mln zł, z czego blisko 122 mln zł stanowiło dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Regionalnego.

Zakończenie budowy portu nastąpiło w 2015 r. Lotnisko uzyskało certyfikat Urzędu Lotnictwa Cywilnego (poświadczający wypełnienie wszystkich wymagań dla lotnisk użytku publicznego, podlegających certyfikacji) po prawie sześciu latach prowadzonych prac.

Warto wspomnieć, iż budynek terminala pasażerskiego o powierzchni 6 800 m2, przeznaczony jest do obsługi ruchu pasażerskiego na liniach krajowych i międzynarodowych oraz czarterach. Cały budynek zaprojektowano w nawiązaniu do tradycyjnej architektury Warmii i Mazur. Układ dachu hali, a także elementy z desek, imitujące pomost, nawiązują do jezior mazurskich, poprzecinanych kładkami.

20 stycznia 2016 r. ówczesny marszałek województwa warmińsko-mazurskiego, Gustaw Marek Brzezin, otworzył uroczyście dla ruchu pasażerskiego Port Lotniczy Olsztyn-Mazury. Lotnisko trafiło wówczas do grona 15 największych tego typu obiektów w Polsce.

Równolegle na niemieckim lotnisku Berlin Tegel odbyła się inauguracja pierwszego, regularnego połączenia pasażerskiego na trasie Olsztyn-Mazury-Berlin.

Port funkcjonuje aktualnie na mocy certyfikatu lotniska, zgodnego z wymaganiami rozporządzenia Komisji Unii Europejskiej 139/2014, przydzielonego przez prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego 3 stycznia 2018 r.

Lotnisko współcześnie

Port Lotniczy Olsztyn-Mazury posiada kod 4C, a więc jest przystosowany do obsługi statków powietrznych o dużej rozpiętości skrzydeł, jak na przykład Boeing.

Pole wzlotów składa się z ok. 2500 m długości i 45 m szerokości drogi asfaltobetonowej.

W obiekcie funkcjonuje stanowisko służb ruchu lotniczego, meteorologicznego, celnego oraz straży granicznej.

Podróżujący mogą skorzystać na miejscu z parkingu, punktów gastronomicznych, sklepów wolnocłowych, a także odpocząć na przestronnym tarasie widokowym.

W pobliżu portu znajduje się także przystanek kolejowy.

Prezes zarządu Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury, Wiktor Wójcik, wielokrotnie powtarzał, iż pod względem ruchu, rekordowym rokiem był 2019.

Niestety, mimo że po okresie pandemii, który osłabił pozycję obiektu, udało się doprowadzić na jakiś czas do względnie dobrego poziomu, lotnisko obecnie zmaga się, m.in. z problemami małego zainteresowania przewoźników, konkurencją w pobliskich ośrodkach czy wzrostem kosztów, co w efekcie spowodowało zamknięcie ubiegłego roku ze stratą blisko 9,4 mln zł [Milionowe straty portu lotniczego w Szymanach].